Tarihin en hızlı yolcu uçağı unvanını taşıyan Concorde bir döneme damga vurmuştu.
Dünyanın sesten hızlı uçan ilk yolcu uçakları olan “Concorde”un efsanesi çeyrek asırda son buldu. Güvenilirliğinin az, maliyetinin yüksek, yolcu kapasitesinin sınırlı olması nedeniyle sadece 16 tane üretilen bu uçaklar havacılık tarihinde büyük iz bıraktı.
İngiliz-Fransız ortaklığında 1969’da üretilen Concorde uçağı, ilk ticari uçuşunu 1976 yılında yaptı ve Air France, 1977 yılından itibaren Paris-New York arasında sesten hızlı bu uçaklarla yolcu taşımaya başladı.
Concorde uçakları, normal uçuşlarında saatte 2 bin 172 kilometre hıza erişiyor ve yerden 18 bin 200 metre yüksekten uçuyordu. Uçaklar, Atlantik’i normal koşullarda 3 saatte aşabiliyordu.
Bu uçakların dış yüzeyi çok hafif ve ısıya dayanıklı titanyum maddesinden üretildiği için uçuş sırasında sürtünme nedeniyle uçağın dış cephesindeki ısı 92 ila 130 dereceye kadar çıkıyordu. Isınma nedeniyle uçağın boyunun uçuş sırasında 7,5 santim uzadığı saptandı.
Dar gövdeli Concorde’un yolcu kapasitesi 125 kişiydi. Yolcuların büyük çoğunluğunu zengin ve ünlüler oluşturuyordu, çünkü Concorde’un New York-Paris arasında tek gidiş bileti 12 bin doları buluyordu.
Takvim yaprakları 25 Temmuz 2000’i gösterdiğinde, Air France Havayolları’na ait F-BTSC tescilli, AFR4590 sefer sayılı Concorde uçağı, Avrupa’nın ikinci ve Fransa’nın ise en büyük havalimanı olan Paris’te yer alan Charles de Gaulle Havalimanı’ndan kalkış yapmak üzere hazırlanıyordu.
Alman tur şirketi olan Deilmann tarafından, New York’taki tur gemisine katılmak üzere bir grup Alman yolcu için Concorde kiralandı. Air France’ın Concorde’u yolcularını aldı, kalkış için pistin başına doğru ilerledi.
Pistin başına geldiğinde son kontrolleri yapan pilotlar herhangi bir sorunun olmadığına karar verip kalkış için kuleden izin istediler. Kuleden kalkış için izin verilmesiyle beraber pilotlar, turbojet motorlarına güç vermeye başladılar. Pistte hızlanan Concorde için “ çağrısı pilot tarafından yapıldı. Concorde pistten ayrılma üzere son sürat hız aldı.
Sol arka motor kısmında büyük bir yangın çıktı. Pilotlar, kalkışı iptal edemeyecekleri için uçağın burnunu yükseltip kalkışa devam ettiler. Kuleden gelen “Arkanızda duman var.” Çağrısına ise “Anlaşıldı.” Şeklinde yanıt verdiler.
Concorde’un hızı çok seri bir şekilde düşüyor, uçak sola yatmaya başlıyordu. Pilotlar bu esnada prosedür olarak yanan motoru söndürdüler. Uçağın hız kazanması için uğraşıyorlardı. Her şey gerçek anlamda çok hızlı gelişti. Concorde kalkışa devam ederken “Stall” durumuna geçti. Neredeyse hızını tamamen kaybedip yere yaklaşmaya başladı.
Air France’ın Concorde’u, havalimanının otelinin üzerine düştü. Uçaktaki 100 yolcu ve 9 mürettebatın tamamı hayatını kaybetti. O anda otelde bulunan ve her şeyden habersiz 4 kişi de bu kazanın talihsiz kurbanları arasında yer aldı. Toplamda 113 kişi bu kazada hayatını kaybederken, aynı otelde bulunan onlarca kişi de yaralandı.
Gerçekleşen kaza ilk süpersonik jet kazası olarak kayıtlara geçti. Kazayı takip eden birkaç gün içerisinde British Airways ve Air France mühendisleri Concorde’larda yaptıkları inceleme sonuçlarında 7 uçaktan 5’inin kanatlarında kırıklar ve çatlaklar olduğunu not etti. Kazadan sonra Concorde uçuşları bir bir iptal edilmeye başlandı.
Dünyanın gelmiş geçmiş en hızlı yolcu uçağı evet bu doğru ancak pilotlar bu uçağı dijital değil manuel (dönemin teknolojisi) uçuş ekipmanlarıyla uçuruyorlardı ve böylesine hızlı bir uçak için bu, hiç de güvenli değildi. Diğer uçaklara göre çok ama çok fazla yakıt tüketmesi de onun “yakıtı içtiği” söyleminin oluşmasına sebep olmuştu.
24 Ekim 2003 tarihinde Concorde, çok fazla yakıt tüketerek şirketine kâr anlamında çok az para bırakması ve güvenlik sorunları sebebiyle emekliye ayrıldı.
