Avrupa havalimanları birliği ACI Europe, dijital sınır kontrol sistemi Giriş-Çıkış Sistemi’nin (EES) yaygınlaştırılması devam ederken, Avrupa Komisyonu’nu ve Schengen Bölgesi’ndeki 29 ülkenin tamamını “artan operasyonel sorunları” ele almaya çağırıyor.
EES’nin aşamalı uygulamasına 12 Ekim’de başlandı ve 10 Nisan 2026’ya kadar tamamen devreye alınması bekleniyor.
Sistemin devreye alınmasının üzerinden iki ay geçti ve şimdiden 10 milyondan fazla giriş-çıkış kaydedildi; şu anda ise AB sınır geçiş noktalarının dörtte birinden fazlasında kullanılıyor.
Girişimi denetleyen AB İçişleri ve Göç Bakanı Magnus Brunner’in sözcüsü, EES uygulamasının şu ana kadar “sorunsuz ve iyi yönetilmiş” olduğunu ve AB üye devletlerinden “olumlu ve cesaret verici” geri bildirimler alındığını söyledi.
Ancak ACI Europe, uygulamanın “düzenli” sistem kesintileri ve “kalıcı” yapılandırma sorunlarıyla gölgelendiğini, bu sorunların arasında yolcu kaydı ve biyometrik veri yakalama için kullanılan self-servis kiosklarının kısmi kurulumu veya kullanılamaması gibi durumların da bulunduğunu savunuyor.
ACI Europe’a göre, bu sorunlar sınır kontrol işlemlerinin bekleme sürelerinde yüzde 70’lik bir artışa yol açtı ve yoğun trafik dönemlerinde bekleme süreleri üç saate kadar çıkıyor. Dernek, Fransa, Almanya, Yunanistan, İzlanda, İtalya, Portekiz ve İspanya’daki havaalanlarının “özellikle etkilendiğini” belirtti.
ACI Avrupa Genel Direktörü Olivier Jankovec, “seyahat edenlere şimdiden önemli ölçüde rahatsızlık verildiğini” söyledi ve çözülmemiş sorunların, EES’nin 2026’da devreye alınmasıyla birlikte daha fazla aksamaya yol açacağı konusunda uyardı.
“Bugün dile getirdiğimiz tüm operasyonel sorunlar önümüzdeki haftalarda tamamen çözülmezse, EES uygulama takviminin gerektirdiği gibi 9 Ocak’tan itibaren sınır geçişlerinin kayıt eşiğinin yüzde 35’e çıkarılması, havaalanları ve havayolları için kaçınılmaz olarak çok daha ciddi tıkanıklığa ve sistemik aksamalara yol açacaktır. Bu durum muhtemelen ciddi güvenlik tehlikeleri içerecektir,” dedi.
ACI Europe ayrıca, EES işlemleri için otomatik sınır kontrol kapılarının “devam eden kullanılamaması”, sınır muhafızlarının “yetersiz” konuşlandırılması ve “etkin bir ön kayıt uygulamasının bulunmaması” gibi ek endişe alanlarını da işaret etti.
Jankovec sözlerine şöyle devam etti: “EES’nin önemini tamamen anlıyor ve destekliyoruz ve uygulanmasına olan bağlılığımız tamdır. Ancak EES, yolcular için kargaşa ve havaalanlarımızda kaos anlamına gelmemeli.”
AB sözcüsü, EES’nin 10 Nisan’a kadar tam olarak uygulanması planlandığı gibi devam ettiğini, ancak bazı başlangıç sorunlarının beklenebileceğini söyledi.
“EES gibi büyük ölçekli BT sistemlerini uygularken, her şeyin ilk günden itibaren yüzde 100 kusursuz çalışacağından asla emin olamayacağımızın farkındayız,” dedi sözcü. “Ancak, şimdiye kadarki deneyime dayanarak iyimseriz ve EES’nin devreye alınmasını yakından izlemeye ve gerektiğinde eu-LISA’ya ve tüm Üye Devletlere destek sağlamaya devam edeceğiz.”
