Yaklaşık 70 ülkeye aşı ihraç eden Çin, ülke içinde üretilen Corona virüsü aşısını olan yabancılar ve Çin vatandaşlarının ülkeye girişini kolaylaştırmak için kendi aşı pasaportunu çıkarma hazırlığında.
Pekin’deki yönetim aşı pasaportu sayesinde, Tayvanlılar da dahil özellikle Çin’e iş bağlantılı olarak sık giriş-çıkış yapanların seyahatlerini kolaylaştırma çabasında. Ancak bu aşı pasaportu programına dahil edilme hakkına sahip olacak birçok kişi Çin’de geliştirilen Sinopharm ve Sinovac aşılarının diğer ülkelerde geliştirilen Corona aşılarından daha az etkili olmasından endişe duyuyor ve pasaport programının kendilerini Çin aşısı olmaya zorladığı görüşünü savunuyor.
Sinovac aşısının açıklanan etkililik oranı yüzde 50’nin biraz üzerinde. Sinopharm aşısı ise yüzde 79 oranında etkili. Bloomberg televizyonunun Çin’in dışında bazı araştırmacıların çalışmalarının sonuçlarına dayandırdığı habere göre, her iki aşının etkililik oranı da Moderna, Pfizer ve hatta Rus yapımı Sputnik aşılarının etkililik oranının oldukça altında. Pfizer, Moderna ve Sputnik aşılarının etkililik oranı yüzde 90’ın üzerinde.
Çin yönetimi, Pekin ve Şangay’daki yabancılar için Çin yapımı aşılara erişim programını Mart ayının sonunda devreye soktu. Yabancılara yönelik benzer aşı kampanyaları Nisan ayında Şenzen, Guangzhou, Hangzhou ve Çonking kentlerinde de başlatıldı.
Diğer taraftan, Devlet Konseyi Tayvan İlişkileri Bürosu’ndan 14 Nisan’da yayınlanan duyuruda, Çin’de yaşayan Tayvanlılar’ın ikamet izni ya da Çin sağlık sigortası belgesi göstererek yaşadıkları bölgede aşı programına kayıt yaptırabilecekleri belirtildi.
Aşı pasaportu planının öncesinde, 15 Mart’ta Çin Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, Çin yapımı Corona aşısı olan yabancıların ülkeye girişlerinde vize işlemlerinde kolaylık sağlanacağı belirtilmişti. Ancak aynı gün yaptığı açıklamada Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Zhao Lijian, Çin’i ziyaret eden herkesin Çin’e gelmeden önce hem nükleik asit hem de seroloji testlerinden negatif sonucu almaları gerektiğinin de altını çizdi. Lijian geçen ay yaptığı açıklamalarda, ziyaretçilerin Çin’e giriş yapmalarının ardından kendi imkanlarıyla, devletin belirlediği bir otelde iki haftalık karantina sürecine girmesi kuralına da değindi.
Yabancı aşılara geçiş onayı
Çin’in diğer ülkelerle aşıların tanınması hususunda karşılıklı bir anlaşmaya varmaya da hazır olduğunu söyleyen Lijian, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) onaylı Pfizer-BioNTech, AstraZeneca ve Johnson & Johnson aşılarını olanlara da ileride kolaylık sağlanıp-sağlanmayacağı sorusunu ise yanıtsız bıraktı. Zhao, Moderna aşısından da bahsetmedi.
Çin’de çalışan Tayvanlı Vincent Hsu, aşı pasaportu sayesinde seyahat kısıtlamalarının daha da azalmasını bekliyor. Bu nedenle de, Hsu’ya göre, kendisi gibi birçok kişi Çin yapımı aşıları olma fikrine sıcak bakıyor.
Amerika’nın Sesi’nin (VOA) Çince Bölümü’ne konuşan Hsu, “Her ne kadar bu aşı pasaportları tüm dünyada geçmese de, en azından Çin’de karantina altına alınmamızı engellemiş olacak. Bence bu pasaportun en büyük yararı bu olacak. Birçok insan aşı olmak istiyor” dedi.
Hsu, bir taraftan da, Çin’de geliştirilen aşıların güvenilirliği ve etkililiğiyle ilgili şüpheler nedeniyle Çin’deki birçok yabancı kişinin Çin dışında yapılan aşılara Çin’de de erişim sağlandığında, ücret karşılığında da olsa bu aşıları tercih edeceğinin altını çiziyor.
Çin’de yaşayan ve yetkililerin baskısıyla karşılaşma riskinden korunma amacıyla kimliklerini açıklamayan üç batılı kişi de VOA Çince Bölümü’ne yaptıkları açıklamada, Çin aşılarını özellikle olmadıklarını, ülkeye diğer ülkelerin aşılarının gelmesini beklediklerini söyledi.
