Uzun süredir Batılı güçlerden oluşan seçkin bir grup tarafından yönetilen küresel havacılık endüstrisi, Çin Halk Cumhuriyeti’nin kendisini önemli bir oyuncu olarak kurma yönündeki kararlı çabasını yakından izliyor.
Bu hırsın temel unsurlarından biri, aşırı karmaşıklığı ve stratejik önemiyle tanınan bir teknolojik alan olan ticari uçaklar için yerli motor geliştirme amacını taşıyor.
Çin havacılık endüstrisi üçlü bir ihtiyacı karşılamak için büyüyor: Projeleri için Batılı tedarikçilerden stratejik bağımsızlık, iç pazarında Avrupa ve Amerikan (ve Kanada ve Brezilya) uçaklarının yerini alabilme ve ürünlerini etki alanındaki pazarlara sunabilme yeteneği.
aviacionline.dan Pablo Diaz’ın analizine göre, Çin’in motor programlarının geçmişini özetleniyor; mevcut yeteneklerini ve zorluklarını değerlendiriyor ve bunları yerleşik Batılı üreticilerle karşılaştırarak, mevcut ve gelecekteki rekabet güçleri hakkındaki her zaman var olan şu soruyu ele alıyor:
Çin, son derece karmaşık motor üretim endüstrisinde ustalaşarak ticari havacılıkta önemli bir oyuncu olabilir mi ve eğer öyleyse, ne zaman?
Endüstriyel evrimin birçok yönünde olduğu gibi, her şey bir ihtiyaçla başlar. Ve bu ihtiyaçtan bir fikir. Ve bu fikirden bir kopya. Ve bu kopyadan…
Tersine mühendislikten ulusal stratejiye
Çin’in uçak motoru geliştirme alanındaki atılımı, Sovyet teknolojisinin belirgin etkisiyle II. Dünya Savaşı sonrası döneme dayanmaktadır. Klimov RD-500 ( Rolls-Royce RB.37 Derwent’in lisanssız bir kopyası ) ve Klimov VK-1 (Rolls-Royce RB.41 Nene) ve Tumansky R-11 (bu Mikulin AM-5’in bir türevi ve Sovyet kökenli) gibi tasarımlar, Wopen WP-5 ve WP-7 gibi modellerin yerel üretimine yol açan ilk temelleri attı. Sektör, önemli bir süre boyunca Sovyet uzmanlığına ve tasarımlarına güvendi ve bunları birebir kopyaladı.
Çin hedefleri büyüdükçe, elindeki kozdan yararlanarak teknolojik kaynaklarını çeşitlendirmeye çalıştı ve Rolls-Royce Spey Mk202 ( WS-9 “Qinling” e dönüştü ) ve Pratt & Whitney JT3C gibi Batılı motorların tersine mühendisliğini denedi. Lisanslı üretimle bile olsa bu erken çabaların olgunlaşması onlarca yıl sürdü ve özellikle metalurji ve üretim süreçlerinde kapsamlı bilgi birikimi olmadan karmaşık sistemleri kopyalamanın zorluğunu vurguladı.
