Yaklaşık bir düzine ülkeden oluşan bir grup, Brezilya’daki COP30 iklim zirvesinde iklim korumasını finanse etmek için premium sınıf uçuşlara ve özel jet seyahatlerine vergi uygulanmasını öngören bir öneriyi tanıtmayı planlıyor. AFP haber ajansı, planı yakından izleyen kaynaklardan edindiği bilgiye göre, “Koalisyonu genişletmek ve her şeyden önce daha fazla Avrupa ülkesini dahil etmek istenyor.”
Lüks havayolu vergisi savunucularının girişimi, 2023 yılında kurulan ve Barbados, Kenya ve Fransa liderliğindeki Küresel Dayanışma Vergileri Görev Gücü tarafından yönetiliyor. Ayrıca, Kolombiya, Danimarka ve İspanya’nın yanı sıra birçok ada ülkesi ve Afrika ülkesi de üyeler arasında yer alıyor.
Ayrıca Dünya Bankası ve BM gibi kuruluşlar da destekçiler arasında yer alıyor. Görev gücü, projesini ilerletmek için Brezilya’nın Belém kentinde düzenlenecek COP30’u kullanmayı planlıyor. Almanya ise katılmıyor.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, COP30 öncesinde çok sayıda devlet ve hükümet başkanının katıldığı zirvede, iklim değişikliğiyle mücadelede “yenilikçi ve adil finansmana ihtiyacımız olduğunu” vurguladı.
İspanya Başbakanı Pedro Sánchez de konuşmasında, “En çok paraya sahip olan ve dolayısıyla en çok kirletenlerin adil paylarını ödemeleri adildir” dedi.
Girişimcilere göre, lüks uçak yolculuklarına henüz böyle bir vergi koymamış olan devletler, gelecekte bunu yaparak elde edilecek geliri iklim koruma ve kalkınma yardımlarına yatırmalı.
Fransa gibi halihazırda bu tür vergileri uygulayan ülkeler, vergi oranlarını artırmalı ve daha geniş bir vergi dilimi uygulamalıdır. Örneğin, özel jetler için vergi, gazyağı tüketimine bağlanabilir, ancak başka modeller de tartışılıyor.
Girişim, varlıklı yolcuları çekmek için lüks hizmetlere güvenen havacılık sektörünün olumsuz etkileriyle karşı karşıya. Örneğin Air France, Mart ayında yeniden tasarlanan First Class’ını tanıttı. Boeing 777 ile uzun mesafeli uçuşlarda havayolu şirketi, bundan sonra varlıklı müşterilerine beş pencere, bir koltuk ve yatağa dönüştürülebilen bir şezlongdan oluşan kendi “süitlerini” sunacak.
Lüks uçuş vergisinin savunucuları, ultra zenginlerin zaten fiyata pek dikkat etmediğini ve bilet fiyatları artsa bile uçmaya devam edeceklerini savunuyor. Destekçilerden oluşan grup, ortak bir mektupta, “İyi tasarlanmış hava yolculuğu vergileri, iklim ve kalkınma finansmanı için öngörülebilir gelirler yaratabilirken aynı zamanda adaleti ve dayanışmayı da güçlendirebilir” ifadelerini kullandı.
Öncüler örnek olarak Maldivler’i gösteriyor. Turizme bağımlı bu ülke yüksek çıkış vergileri alıyor: Business Class yolcuları yaklaşık 100 avro, birinci sınıf yolcuları yaklaşık 207 avro ve özel jet yolcuları 415 avro ödüyor.
