QRITOS (SAF’yi Optimize Ederek Termal Yoğunlaşma İzlerinin Azaltılmasının Miktarlandırılması) adı verilen proje, Rolls-Royce, British Airways, Imperial College London ve Heathrow Havalimanı’nı bir araya getiriyor.
Jet motorlarından çıkan su buharı yüksek irtifalarda donarak ince ve parlak bulutlar oluşturduğunda, yoğunlaşma izleri oluşturur. Yakın zamana kadar zararsız kabul edilen bu buz kristali izleri, atmosferdeki ısıyı hapsederek küresel ısınmaya katkıda bulunuyor.
Her ne kadar CO2 emisyonlarıyla doğrudan bir ilgisi olmasa da, yoğunlaşma izleri havacılığın iklim etkisinin önemli bir kısmından sorumlu olup, muhtemelen küresel olarak tüm uçuşlardan kaynaklanan ısınma etkisinin yarısı kadardır ve bu da onları CO₂ azaltımının yanı sıra iklim hafifletme stratejileri için önemli bir hedef haline getirir.
Kısmen SAF yakıtıyla çalışan uçakların daha az kondens izi üretebileceği, yani bulutların daha az ısınma etkisine sahip olabileceği düşünülüyor.
Ayrıca, potansiyel iklim etkilerinin çoğunun uçuşların küçük bir kısmından kaynaklandığı da biliniyor. Bu durum, kalıcı yoğuşma izleri oluşturması beklenen uçuşları hedefleyen “akıllı SAF kullanımı” için bir fırsat yaratıyor.
QRITOS projesi, Heathrow Havalimanı’nı kullanan British Airways uçuşlarına ait uçuş denemelerinden, gelişmiş modellemelerden ve uydu gözlemlerinden elde edilen verileri birleştirerek, bu hedefli SAF kullanımını takiben oluşan kondens izi oluşumunu izleyerek bu yaklaşımın uygulanabilirliğini göstermeyi amaçlıyor.
İki yıllık program, Havacılık ve Uzay Teknolojisi Enstitüsü, Ticaret ve İşletme Bakanlığı (DBT) ve Innovate UK tarafından, Ulaştırma Bakanlığı (DfT) ve Doğal Çevre Araştırma Konseyi (NERC) ortaklığıyla yürütülüyor.
Imperial College Üniversitesi Sürdürülebilir Havacılık Doçenti Sebastian Eastham, “Hem tahmin hem de hedeflenen SAF dağıtımının yoğunlaşma izi ısınmasını azaltmadaki etkinliğini neredeyse gerçek zamanlı olarak değerlendirme amacıyla ileri hesaplamalı yoğunlaşma izi modelleme ve uydu görüntüsü analiz tekniklerini geliştirip deneyeceğiz. Bu proje, yalnızca bu tekniğin potansiyel faydaları hakkında bilgi edinmek için değil, aynı zamanda yoğunlaşma izlerine ilişkin anlayışımızı ve bunları tespit etme, izleme ve analiz etme becerimizi geliştirmek için de harika bir fırsat. Bu sayede havacılığın iklim üzerindeki etkilerini azaltmak için daha fazla seçeneğin geliştirilmesine destek oluyoruz.”
British Airways Net Sıfır ve Çevre Başkanı Tom Byrne, “QRITOS projesi aracılığıyla, SAF’ın karbon emisyonlarını azaltmanın ötesine geçerek, yoğunlaşma izlerinin iklim üzerindeki etkisini en aza indirmeye nasıl yardımcı olabileceğini araştırıyoruz. Son teknoloji araştırmaları, uydu verilerini ve gerçek dünya uçuş denemelerini bir araya getirerek, SAF’ın daha akıllı ve daha hedefli kullanımını mümkün kılmak için çalışıyoruz ve her atışı maksimum fayda sağlayacak şekilde gerçekleştiriyoruz.” ifadelerini kullandı.
