Havacılık sektörünün emniyetliliğinin gözden geçirilerek yıllık emniyet raporunun yayınlandığı “EASA 2023 Annual Safety Review” yayınlandı.
140 sayfadan oluşan raporda tüm havacılık sektöründe yer alan kuruluşlara ait kazalar oluş şekilleri, meydana geldiği yerler esas alınarak istatistiklerle açıklanmıştır.
Bugünkü yazımda havayolu işletmelerine ait istatistiklerine ve değerlendirmelerine yer verilecek olup detaylı bilgiye ulaşmak isteyen okuyucularımız için EASA 2023 Annual Safety Review aşağıda sunulmuştur.
EASA 2023 Genel Bilgiler;
Küresel havayolu ölümlü kazaları
Bu bölüm, dünya çapındaki büyük uçak yolcu ve kargo operasyonlarını kapsar. Rakamlar, EASA MS (Üye Devletleri)operatörlerinin küresel ölümcül kaza ve can kayıplarının sayısına katkısını göstermektedir. Şekil 1.1, son yıllardaki ölümlü kaza sayısının 2020’den bu yana sabitlendiğini ve 2022’deki ölümlü kaza sayısının son on yılın üçüncü en düşük seviyesi olduğunu göstermektedir. Bu emniyet rakamları bağlamında, 2020 ve 2021’deki iki yıllık ciddi trafik azalmalarının ardından, Avrupa’daki havacılık endüstrisinin 2022 yazından bu yana trafik açısından güçlü bir toparlanma yaşadığı görülmektedir.
Ölümlü Kaza sayısında artış olmamasına rağmen, 2022’deki ölüm sayısı 2021’e kıyasla arttı. 21 Mart 2022’de Çin’in Wuzhou yakınlarında bir Boeing 737-800 kazası, 2022’de dünya çapındaki büyük uçak yolcu ve kargo operasyonlarındaki toplam ölüm sayısının dörtte üçünü oluşturdu.
Bir havacılık kazasını tanımlayan aynı gereklilikler, bu kazaların nedenlerinin anlaşılması ve gelecekte benzer olayların önlenmesi amacıyla araştırılmasını gerektirmektedir. Kaza raporlarından ve soruşturmaları devam edenlerin ön raporlarından elde edilen bilgilere göre, 2018 ve 2022 yılları arasında meydana gelen ölümlü kazalar aşağıdaki özelliklere sahiptir:
· Bu kazaların altında yatan en yaygın neden, teknik arızalar, uçuş ekiplerinin yaklaşma sırasında şiddetli yağmurlar ve fırtınalar dahil olmak üzere kötü hava koşullarının yarattığı zorlu koşulların yönetimiyle ilişkilidir. Emniyet yönetimi, kazaları önlemede önemli bir faktör olarak ortaya çıkmaya devam etmektedir;
· Uçağın anormal duruma girmesi, pistten çıkma ve araziye çarpma en yaygın kaza nedenleri olmaya devam etmektedir
· Ölümcül kazalar için en yaygın uçuş aşaması yaklaşma ve iniştir, ancak rotada uçuş esnasında meydana gelen kazalarda yaşamlarını yitirenler, toplam ölüm sayısının yarısından fazlasını oluşturmaktadır;
· Emniyetli ve etkin insan-makine arayüzlerinin tasarımı bir zorluk olmaya devam etmektedir ve bu alanda ilerleme kaydedilmesine rağmen, birçok uçak önceki kazalardan alınan dersleri dikkate almayan eski tasarımlarla uçmaya devam etmektedir;
· Kargo kazaları, son beş yıldaki kazaların yaklaşık %30’unu oluşturmasına karşın, ölümlü kazalar arasında oldukça düşük bir orana sahiptir.
· 2022 yılında, global ölçekte bir tanesi Avrupa Topluluğu üyesi ülke tescilli havayolu şirketine ait olmak toplam 10 ölümlü kaza yaşanmıştır.
· Toplamda 175 can kaybı yaşanan kazalarda 2021 yılına göre artış söz konusudur.
· 2022 yılında EASA MS operatörlerinin dahil oluğu 14 kaza ve 51 ciddi olay raporda yer almaktadır.
2020 -2021 döneminde yaşanan ve tüm insanlığı etkileyen covid 19 salgının yarattığı ciddi olumsuzluk sonrasında 2022 yılı toparlanma açısından oldukça iyi bir imtihan vermiş ve her şeye rağmen geçmiş yıllardaki trafik ve yolcu sayısını yakalamıştır. Bununla birlikte ölümlü kaza sayılarında artış yaşanmamasına rağmen toplam yaşam kaybında az da olsa artış meydana gelmiştir.
Detaylı bilgi için ekte sunulan EASA Annual Safety Review 2023’ü inceleyebilirsiniz. easa raporu 2023
Emniyetli Uçuşlar Dileriz
Eyup Turşucu
Kaptan Pilot(E)
Kaza Araştırma Uzmanı